Yıllardır sosyal güvenlik kurumunca uygulanan indirim müessesesi artık vergi mükellefleri için de uygulanacak. Geçtiğimiz hafta mecliste kabul edilen torba yasa ile artık vergilerini düzenli ödeyen mükelleflerin vergi indiriminden yararlanmaları mümkün olacak. Bundaki amaç vergilerin süresinde beyanını ve ödenmesini sağlamak, vergi suçu işlemenin maliyetini artırmak ve mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu artırmak. Uygulamanın ana hatları söz konusu yasada mevcut. Buna göre; indirimden tüm gelir vergisi mükellefleri ile finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler hariç olmak üzere tüm kurumlar vergisi mükellefleri yararlanabilecek. Ayrıca mükelleflerin
indirimden yararlanabilmeleri için;
– İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerini

kanuni suresinde vermiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerini kanuni süresinde ödemiş olmaları,
– İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyatın bulunmaması yapılmışsa dahi tarhiyatların kesinleşmiş yargı kararlarıyla veya uzlaşma ya da düzeltme ile tamamen ortadan kalkmış olması,
– İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı ve ceza toplamı olarak 1.000 TL’nın üzerinde vadesi geçmiş borçlarının bulunmaması şarttır.
Hemen belirtelim ki özellikle ikinci şart oldukça muğlaktır. Çünkü mükellef için bahsedilen yıllar için yargı aşamasında bulunan tarhiyatların neredeyse 4-5 yıl içerisinde çözüme kavuşma ihtimali zordur. Bu durumda mükellef belki de kazanacağı bir dava için indirim hakkından yararlandırılmayıp mağdur edilmiş olmayacak mı ? Diyelim mükellef o yıl için bir önceki yılın incelmesinin yargıya taşınmış olması sebebiyle indirim hakkını kullanmadı. Aynı mükellef iki yıl sonra davayı kazandığında kendisine geriye yönelik indirim iadesi yapılacak mı? Bu iade gecikmesi için faiz hesaplanacak mı? Bunlar ilk akla gelen sorular umarım idare tebliğler ile konuyu açıklığa kavuşturulur. Yine de çok muğlak bir düzenleme olmuş bence sonuçlanmamış her olay mükellef lehine sayılmalı ve indirimden faydalandırılmalıydı. Zaten maddenin sonraki fıkralarında yapılan düzenlemeler ile şartların kaybolması durumunda cezalı tarhiyatın yapılacağı ve söz konusu indirim tutarının cezalı şekilde tahsil edileceği düzenlenmiş durumda. Bu durumda mükellef davayı kaybettiğinde bu işlemin uygulanması varken, henüz sonuçlanmamış ve yargı aşmasında bulunan bir işlem için mükellefin mağdur edilmiş olması doğru değildir. Çünkü modern sitemlerde dava sonuçlanıp cezası kesinleşene kadar mükellef masumdur ve haklarını eksiksiz kullanabilir. Maddeye göre yukarıdaki şartları taşıyan mükelleflerin indirim uygulamasından yararlanma hakkı olacaktır. Ayrıca indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında ‘kaçakçılık’ suçu işlediği tespit edilenler de indirim hakkından faydalanamayacaktır. Bu konunun da tebliğ ile açıklığa kavuşturulmasında fayda olduğunu düşünüyorum. Sadece kaçakçılık suçunun işlendiğinin tespiti için rapor yeterli olacak mı yoksa yargı yolarının tüketilmesi mi gerekecek bunlar önemli. İndirim tutarının nasıl hesaplanacağı da kanun maddesin açıkça belirtilmiş durumda. Buna göre; yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin yüzde 5’i, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilecektir. İndirilecek tutar ödenmesi gereken vergiden fazla ise kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilecek ama asla iade edilmeyecektir. Bu arada indirim tutarı her hal ve karda 1 milyon TL’nı geçemeyecektir. Hemen belirtelim ki, mükelleflerin verecekleri pişmanlık ve düzeltme beyannameleri vergi indirim haklarına engel değil.
Son olarak yapılan düzenleme ile söz konusu indirimin 1/1/2018 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerine uygulanacağı belirtilmiştir. O yüzden bu dönem verilecek gelir ve kurumlar beyannamelerinde yüzde 5 lik indirim hakkınız olmayacak, bilgilerinize.
Kaynak:YMM Ali Rıza Akbulut- Muhasebetr.com