-Uzlaşma İdare nezdinde çözüm yolu
-Yargısal çözüm
UZLAŞMA
-Tarhiyat Öncesi Uzlaşma
-Tarhiyat sonrası uzlaşma
Tarhiyat Öncesi Uzlaşma
01 Ekim tarihinden sonra başlayan inceleme dönemi zaman aşımına uğrayacak yılı kapsaması durumunda tarhiyat öncesi uzlaşma bulunmamaktadır. Özel usulsüzlük cezaları tarhiyat öncesi uzlaşmada uzlaşılabilir.
Cezalı tarhiyatın 3 kat yapıldığı durumlarda her türlü uzlaşma yolu kapalı
Vergi ziyaı cezalarında hem tarhiyat hem de tarhiyat sonrası
Uzlaşma yönetmeliği gereği uzlaşma tarihi en az 15 gün sonrasına verilebilir. Ancak mükellefin yazılı rızası ile 15 günden az süre verilebilir.
TARHİYAT SONRASI UZLAŞMA
Tek fark özel usulsüzlük cezaları kapsam dışında Dikkat edilmesi gereken vergi dairelerinden gelen bazı öuc ihbarnamelerinde uzlaşılabileceği yazabiliyor kesinlikle bu durum vergi dairesinin dikkatsizliğinden kaynaklanmaktadır.
UZLAŞMA SONRASI
Uzlaşmaya varılmış ise uzlaşmanın vaki olduğuna dair tutanak imzalanır vergiler tahakkuk ettiği tarihten itibaren 1 ay içinde ödenir. Uzlaşma teklifine hemen cevap veremeyebiliriz bunun için ara talebinde bulunabileceği gibi yazılı olarak da cevap verilebilir. Uzlaşılmamış ise uzlaşmanın vaki olmadığına dair tutanak tutulur. Bu durumda tarhiyat öncesi uzlaşma ise yargısal süreç için ilgili vergi dairesinin ceza ihbarnamelerini tebliği beklenir.
Tarhiyat sonrası uzlaşmada uzlaşma vakii olmadığı şekline tutanak tutulmuş ise yargısal süreç için ek 15 gün süre başlamış olur
İDARE NEZDİNDE ÇÖZUM YOLU
VUK da vergi hatası olarak nitelendirilen belirli uyuşmazlıkların idare nezdinde barışçıl yolla çözümüdür VUK 116 vergiye konu hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınmasıdır. VUK 126 vergi hataları tarh ve tahakkuk zaman aşımı içinde düzeltilebilir.
Vergi hataları mükellefin yazılı başvurusu ile düzeltilebileceği gibi idarece durumun farkına varılması ile resen de yapılabilir. VUK 117 Hesap hataları VUK 118 Vergilendirme hataları.
Vergi hatalarının düzeltilmesi dava açma süresi içinde başvurulması ile dava açma süresi işler. Bizim önerimiz dava açma süresi içinde aynı zamanda da dava açmak Dava açma süresi geçtikten sonra düzelteme talep edilmiş ve idarece red edilmiş ise 30 gün içinde maliye bakanlığı na şikayet yolu ile düzeltme talebinde bulunulur maliye bakanlığı 60 içinde durumu bir sonuca bağlamaz ise zımmen red etmiş sayılacağından dava açma hakkı doğar. 30 gün içinde dava açılmalı
YARGISAL ÇÖZÜM
Uzlaşmanın vaki olmaması durumunda tarhiyat öncesi uzlaşmalarda rapor ilgili vergi dairesine gönderilir ilgili vergi dairesinin vergi ceza ihbarnamelerini ve vergi inceleme raporunu tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içine dava açılmalı
Yukarıdaki tebliğ işlemi bazen ilanen yapılabiliyor bu durumda ödeme emirlerinin tebliğinden itibaren 7 gün içinde dava açılmalı
ÜST MAHKEMELER
-Bölge idare mahkemesi
-Danıştay
BÖLGE İDARE MAHKEMELERİ
Vergi konularda 25 000 TL ye kadar olan davaların itiraz işlemlerine bakar Vergi mahkemelerinin vermiş olduğu yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararların itirazına bakar Yürütmenin durdurulması dışındaki kararları için düzeltme talebinde bulunulabilir.
DANIŞTAY
25 000 TL üzerindeki davaya konu karaların temyiz makamıdır Kararlarına aynı daire nezdinde düzeltme istenebilir Vergi mahkemesini kararında direnmesi durumunda ilgili dava danıştay vergi dava dairesi genel kurulunda görülür
İHTİRAZI KAYITLI YAPILAN İŞLEMLER
Son zamanlarda vergi daireleri tarafından mükelleflerin mal ve hizmet alımlarına ilişkin izahatlar istenmektedir. Bu tür yazılar genellikle vergi inceleme elemanlarının başka firmalar hakkında yazmış oldukları vergi tekniği raporlarına dayandırılmaktadır. Gelen yazılarda dikkat edilmesi gereken bir düzeltmenin istenip istenmediği,
Düzeltmenin yapılmaması durumunda mükellef hakkında vergi incelemesi başlatılacağı veya özel esaslara dahil edileceği yönünde ibareler Düzeltmenin hangi firmalardan olan alışlara ilişkin olduğu Düzeltmeye ilişkin süre
YARGIYA GİDİLECEKSE YAPILMASI GEREKEN
Düzeltme işlemi ihtirazı kayıtlı yapılmalı Çıkacak vergi ve cezalara hiçbir şekilde indirim talep edilmemeli Durum yürütme durdurma talepli yargıya taşınmalı. Çıkarılan alışları ilişkin form ba düzeltmesi de yapılmalı Düzeltme işlemi yapıldığına dair ilgili vergi dairesine bilgi verilmeli.
ÖZEL ESASLARA TABİ OLMA VE ÖZEL ESASLARDAN ÇIKMA
Mükellef özel esaslara tabi olduğunu öğrendiği tarih itibariyle dava açabilir, Bunun için herhangi bir düzeltme işlemi yapmasına gerek yoktur Yargı kararı sonucu özel esaslardan çıkılması mükellef hakkında yapılacak vergi incelemesini durdurmaz Fakat mükellef inceleme sonuçlanıncaya kadar özel esaslara tabi olmayacağından müşterileri ile sıkıntı yaşamayacaktır.
Kaynak:SMMM Nedim Kaya’nın eseri referans alınmıştır.
