Genel olarak taraflardan birini vergi idaresi oluştururken diğerini mükellef veya sorumlu oluşturmaktadır.
Vergi yargısında ehliyet yönünden ayrı bir özellik söz konusu değildir. Medeni kanuna atıf yapılmıştır.
Medeni kanunun 8. md’si;”bütün kişiler medeni haklardan yararlanma hakkına sahiptir” denilmektedir.
Gerçek kişiler yönünden; cenin sağ doğmak koşuluyla ana rahmine düştüğü andan itibaren medeni haklardan yararlanır.
Tüzel kişilerde; kanuni kuruluş gerçekleştirildikten sonra kazanılır.
Vergi davaları; vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılır.
Dava dilekçelerinde;
Tarafların ve varsa vekillerin veya temsilcilerin ad ve soyadları veya ünvanları ve adresleri,
Dava konusu ve sebepleri ile dayandığı deliller,
Davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihi (tebliğ tarihi),
Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler ve bunların zam ve cezalarına ilişkin davalarda tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktarı,
Vergi davalarında davanın ilgili bulunduğu verginin veya vergi cezasının nevi ve yılı, tebliğ edilen ihbarnamenin tarihi ve numarası ve varsa mükellef hesap numarası, bulunmalıdır.
Ayrıca dava konusu belgelerin asılları veya örnekleri dava dilekçesine eklenmelidir.
AYNI DİLEKÇE İLE DAVA AÇILMASI
Kural olarak her idari işlem için ayrı ayrı dava açılır.
Ancak, aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabilir.
Ayrıca, birden fazla şahsın ortak dilekçe ile dava açabilmesi de mümkündür.
Bunun için davacıların hak ve menfaatlerinde iştirak bulunması ve davaya yol açan maddi olay ve hukuki sebeplerin aynı olması gerekir.
DİLEKÇELERİN YANLIŞ YARGI MERCİİNE GÖNDERİLMESİ
Dilekçenin yanlış idari yargı merciine hitaben yazılmış olması dava hakkını düşürmez.
Bu durumda dilekçeyi alan idari yargı mercii, kendiliğinden yetkili veya görevli mahkemeye gönderir.
DİLEKÇELERDE DAVACI,KANUNİ TEMSİLCİ,VEKİL VEYA DAVA KONUSU İLE İLGİLİ BİLGİLERİN EKSİK GÖSTERİLMESİ
Dilekçelerde davacı, kanuni temsilci, vekil veya dava konusu ile ilgili bilgilerin eksik olması dilekçe red sebebidir.
Böyle bir durumda, mahkemece yapılacak tebliğ üzerine otuz gün içinde dilekçenin gerekli bilgileri kapsayacak şekilde yeniden düzenlenerek verilmesi gerekmektedir.
DAVA DİLEKÇESİNİN İMZALANMASI
Dilekçede, davacı ile birlikte, varsa kanuni temsilcisi ve vekilin ad soyadı ve adresinin gösterilmesi, dilekçeyi her üçünün birden imzalamasını gerektirmez. Vekil varsa, dilekçe sadece onun tarafından imzalanır. Vekil yok kanuni temsilcisi varsa, dilekçeyi imzalayacak olan kanuni temsilcidir. Asıl mükellefin imzası, ancak davayı doğrudan kendisinin açması halinde gereklidir.
Birden fazla kimsenin aynı dilekçe ile dava açması durumunda; davacılardan her birinin imzasının bulunması gerekir.
İmzasız dilekçe ile açılan davalar hiç açılmamış sayılacaktır.
TEBLİĞ TARİHİNİN DİLEKÇEDE GÖSTERİLMESİ
İdari işlemin tebliğ tarihinin dilekçede gösterilmesinin nedeni, davanın süresinde açılıp açılmadığının dilekçe metninden anlaşılması amacına yöneliktir.
Bu tarih gösterilmediğinde ilk inceleme üzerine dilekçenin reddine karar verilir.
Dilekçe red kararı, davanın reddedilmesi anlamına gelmemektedir.
Otuz (30) gün içinde dilekçenin usulüne uygun olarak yenilenmesi gerekmektedir.
UYUŞMAZLIK KONUSU MİKTARIN DİLEKÇEDE GÖSTERİLMEMESİ
Uyuşmazlık konusu miktarın dilekçede gösterilmemiş olması halinde, ilk inceleme üzerine dilekçenin reddine karar verilir.
Dilekçe red kararı, davanın reddedilmesi anlamına gelmemektedir.
Otuz (30) gün içinde dilekçenin usulüne uygun olarak yenilenmesi gerekmektedir.
DİLEKÇEYE EKLENECEK BELGELER
Dilekçeler ve bunlara ekli belgelerin örnekleri karşı taraf sayısından bir fazla olacaktır.
Dilekçeye eklenecek belgelerin tasdikli olması şart değildir.
Mahkeme gerek gördüğünde tasdikli örneği veya belgenin aslını ayrıca ister.
HARCIN ÖDENMESİ VE POSTA PULUNUN VERİLMESİ
Dava dilekçesinin işleme girmesi için gerekli harcın ödenmesi, posta pulunun verilmesi gerekir.
Dilekçelerin harç ve posta ücretleri alındıktan sonra deftere derhal kayıtları yapılarak kayıt tarih ve sayısı dilekçenin üzerine yazılır.
Dava bu kaydın yapıldığı tarihte açılış sayılır.
HARCIN VEYA POSTA ÜCRETİ VERİLMEDEN VEYA EKSİK VERİLEREK DAVA AÇILMIŞSA
Herhangi bir sebeple harç veya posta ücreti verilmeden veya eksik harç ve posta ücreti ile dava açılmış olması halinde, otuz (30) gün içinde harç veya posta ücretinin tamamlanması ilgiliye tebliğ edilir.
Bu süre içinde tamamlanmadığı takdirde aynı şekilde bildirim bir daha tekrarlanır.
Harç ve posta ücreti süresi içinde verilmez veya tamamlanmaz ise davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.
DAVA AÇILDIKTAN SONRA POSTA ÜCRETİNDE MEYDANA GELEN AZALMA
Dava açıldıktan sonra posta ücretinde tebliğ işlemlerinin yapılmasını engelleyecek şekilde azalma olması halinde otuz (30) gün içinde posta ücretinin tamamlanması ilgiliye tebliğ edilir.
Bu süre içinde tamamlanmadığı takdirde aynı şekilde bildirim bir daha tekrarlanır.
Posta ücreti, süresi içinde tamamlanmazsa dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir. Kararın tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde, noksan tamamlanmak suretiyle yeniden işleme konulması istenildiğinde davanın açılmış sayılmasına karar verilir.