Kanuni Temsilcilere Tebligat yapılması hususu Vergi Usul Kanununda 95.madde de Tebligat Kanununda ise 11.madde de düzenlenmiştir. Esasen kanuni temsilciden maksat veli, vasi ve kayyımdan ibarettir. Veli, vasi ve
kayyımların temsil ettikleri muhataplar ise temyiz kudretine sahip olmayan küçük ve kısıtlılar ile dar mükellef olan yurt dışındaki muhataplardır.
On sekiz (18) yaşını dolduruncaya kadar ki geçen süreçlerde kişi küçük olarak kabul
edilir (MK md.11). Ancak on sekiz (18) yaşından küçük olmakla beraber on beş yaşını dolduran küçükler kendi istekleri ve vasilerinin rızası ile mahkeme kararıyla ya da evlenenler ergin kabul edilirler (MK md.11-12). Kısıtlılık hali ise, akıl hastalığı veya zayıflığı (MK md.405), savurganlık, alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı, kötü yaşam tarzı, kötü yönetim (MK md.406), bir yıl veya daha uzun süreli Özgürlüğü bağlayıcı ceza (MK md.407) ve yaşlılık, ergenlik, deneyimsizlik veya ağır hastalık sebebiyle istek üzerine gerçekleşir (MK md.408).
Ayırt etme gücüne sahip olsun veya olmasın küçük veya kısıtlıların fiil ehliyeti yoktur (MK md.14- 16). Fiil ehliyetinin olmaması halinde kişi kendi fiilleriyle hak edinemez ve borç altına giremez (MK md.9).
Bu hususta küçük veya kısıtlıların yerine geçen veli, vasi veya kayyımlara muhatap yerine tebligat yapılır (Teb. Kan. md.11). Bu kişilerin birden fazla olması halinde tebligatın bunlardan birisine yapılması yeterlidir. Ancak tebliga-
tın konusu olan iş için özel olarak ayrı bir vasi veya kayyım bakıyorsa, tebligat bunlara yapılır (VUK md.95).
Eğer tebligatın niteliği örneğin; tarafın bizzat sorguya çekilmesi (isticvap), yemin gibi tebliğin muhatabına yapılmasını gerektiriyorsa tebligat kanuni temsilcisine değil muhatabın kendisine yapılacaktır (Teb. Yön. md.19/2). Kendilerine kanuni müşavir (danışman) atanarak dava veya işlerin bu kişiler tarafından takip edildiği durumlarda tebligat kanuni müşavirlere, eğer dava ve iş müşavirin izni ile muhatap tarafından yürütülüyorsa muhataba, her ikisi tarafından da yürütülüyorsa her ikisine de tebligat yapılır”.
Bu hususta vergi ile ilgili tebliğlerde de VUK 95.madde de yer alan “gibi” ifadesinden yola çıkarak kanuni müşavirin üstlendiği işlerde tebligatın bu kişiye yapılması gerekir”. Sulh mahkemesi veya vasisi tarafından kendisine bir meslek ya da sanatı tek başına yürütme izni verilen vesayet altındaki kişi sadece bu işle ilgili her türlü tasarrufu tek başına yapabilme hakkını elde ettiğine göre bu işle ilgili tebligat gerektiren konularda de kendisine tebligat yapılmalıdır. Kanuni Temsilcilere Tebligat
Tebligat muhatabının mahküm olması durumunda; muhatap bir yıldan daha az süreli hürriyeti bağlayıcı ceza ile mahküm edilmişse cezaevi yönetimi vasıtasıyla doğrudan kendisine, bir yıl veya daha uzun süreli hürriyeti bağlayıcı ceza ile mahküm edilmişse usulüne uygun olarak atanan vasisine tebligat yapılacaktır.
Dar mükellef konumunda olan yurt dışındaki muhataplar da ise VUK’un 10.maddesinde kanuni temsilci statüsü ve sorumluluğu verilen daimi temsilciye gerçek kişi adına tebligat yapılmalıdır.
Türkiye’de daimi temsilcisi olmayan gerçek kişi ile ilgili tebligat ise kendisine tarhiyat, kazanç ve iradı sağlayan gerçek veya tüzel kişi adına yapılmalıdır (GVK md.107). Bu kişiler birden çok olması halinde verginin toplam kazancı hesaplanıp sağladıkları kazanç oranında tarh edilmesi lazım gelmektedir.