Anonim ve Limited Şirketlerde Vergi Hukuku Uygulamaları İle İlgili Yapılması Gereken İşlemler , ticari şirketlerde yılın son aylarına yaklaşılması dolayısıyla muhasebesel olarak yapılması gerekli bir dizi işlemler ve hazırlıklar bulunmaktadır. Kasım ayına girmemiz dolayısıyla   yapılması gerekli önemli bazı işlemleri kısaca aşağıda özet olarak sunuyoruz.

1- Üretim işi ile uğraşan firmalarda 30 Ekim itibariyle envanter yapmak ve bu envanterin fiyatlandırılması da tamamlanarak fiili ve kaydi envanterler mukayese edilmelidir.   Böylece, gerek kayıtsal ve gerekse fiili envanter mukayesesi yapılarak düzeltme olanağı varsa bu işlemler yapılabilir.
2- 30 Ekim tarih itibariyle müşterilerle hesab-ı cari mutabakatları yapılarak cari hesapların kontrol edilmesi sağlanmalıdır. Hesaplar arasında farklılık varsa kaynağına inilerek gerekli düzeltmeler yapılmalıdır.
3- Şüpheli alacaklar ile ilgili çalışmalar yapılarak tahsil edilmeyen veya tahsil edilmeyeceği anlaşılan  alacaklarla ilgili davalar açılmalıdır. Ve bu konuda yıl sonunda karşılık ayrılması işlemleri unutulmamalıdır.
4- Sene içerisinde satın alınan sabit kıymetlerin 333, 339, 365, 389 ve 399 seri nolu vergi usul genel tebliğine göre yaşamları belirlenerek, yıl içinde alınan binek araçların kıst amortismana tabi tutulması gerektiği hususu gözden uzak tutulmamalıdır.
5- İthalat yapan firmaların ithalatla ilgili işlemlerini dosyalar bazında takip ederek verilen avansların neticelendirilmesini sağlamalıdırlar. Bu konuda 159 nolu hesabımızda bulunan ithalatların izlenmesi ile ilgili gelecek aylardaki durumlar, satın almalar ve ithalat servislerinin dikkatlerinin çekilmesi muhasebe servisi ile paralel olarak yürütülmelidir. Anonim ve Limited Şirketlerde Vergi Hukuku Uygulamaları İle İlgili Yapılması Gereken İşlemler 6- İşletmenin bünyesine göre sabit varlıkların envanteri yapılmalıdır. Varsa bu sayımlar listelerle kıyaslanmalıdır.   Kullanılmayan sabit kıymetler dikkate alınmalıdır. Kullanılmayan sabit kıymetler ile fiilen kullanılan sabit kıymetler ilişkilendirilerek buna göre muhasebe kayıtları düzeltilmelidir.
7- Sene içerisinde alınan sabit kıymetler ile sene içerisinde satılan sabit kıymetler ile ilgili gerekli karşılıklar, yenileme fonu vb. hesaplar   dikkatle incelenmeli buna göre kayıtlar yapılmalıdır.
8- Firmanızın sene içerisinde yabancı kaynak ile aldığı sabit varlıklara ilişkin finansal giderlerini, diğer giderler ile ayrıştırılarak sabit varlıkların üzerine eklenmesi için gerekli çalışmaların yapılması ve reel finansman masraflarının ayrı ayrı hesaplanması gerekir.
9- Şirketin ortaklar cari hesaplarının incelenmesi ve ortaya çıkan duruma göre “adatlandırma” yapılması, örtülü sermaye, örtülü kazanç ve adatlandırma gibi işlemler dikkatle izlenmeli buna göre yapılması gerekli işlemler ve politikalar gözden geçirilmelidir.
10- Şirketimizin kısa veya uzun vadeli borç veya alacakları ilgili hesaplarda yer alan masrafların 1 yıldan kısa veya 1 yıldan uzun olarak değerlendirilmesinin yapılması ve bunun ışığında gerekli düzeltmeler yapılarak bilançoya aktarılmalıdır. (İlgili hesaplar için 180 ve 280 nolu hesapların incelenmesi gerekir).
11- Grup şirketlerimiz varsa bünyede üretim firması, pazarlama firması vb. birden çok firmaların mevcut olması halinde bu şirketlerin kendi aralarında ilişkilerinin de var olması durumunda gerekli vergisel planlamaların yapılması sırasında 5520 sayılı yeni KVK’na göre transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımına dikkat edilerek buna göre kar veya paylaşım oranlarının dikkate alınarak buna göre bir politika geliştirilmelidir.
12- Şirketin muhtasar, KDV, kurumlar vergisi ve varsa SGK prim borçlarının ödenmemesi durumunda muhtelif teşviklerden “yararlanmama” gibi neticeler olduğundan dolayı bu borçların ödenmesi veya mahsup sisteminin çalıştırılması gerekir. aksi halde, şirketimiz çeşitli indirimlerden ve teşviklerden yararlanamayacak veya SGK %5 indirim olanağından da dolayısıyla mahrum kalacaktır. Gerekirse, maliye, SGK ve diğer kurumlarda borç döküm çizelgelerinin alınması yararlı olacaktır.

13- Şirketimizin yıl sonuna kadar gerçekleşen hedefleri, planları dikkate alınarak fiili neticelere göre bütçe defteri üzerinde düşünülmelidir. Gerçekleşen durumlara göre çıkarılan mizanlar ve bütçe hedefleri üzerinde değerlendirmeler yapılmalıdır.
14- Şirketimizin KDV ile ilgili iade dosyaları, indirimli orana tabi işlemler varsa bu konudaki yapılan hesaplamalar ve hazırlanan dosyalar gibi işlemleri incelenmelidir. Varsa mahsup veya “nakit iade” talep edilecekse bu konuda hazırlanacak dosyalar 2011 Ocak ayı içerisinde ilgili vergi dairesine müracaat edilerek “yüklenilen ve indirilecek KDV listeleri” için hazırlıklara başlanılmalıdır.
15- Şirketimizin varsa devam etmekte olan ihtilafları veya yıl içinde biten uyuşmazlıklarının olup / olmadığı dışarıdan hukuk müşavirleri ile görüşülerek bunların aşamalarına göre dönem sonunda varsa bilançoda veya dipnot olarak süreçle ilgili uyarılara yer verilmelidir.
16- Üretim işletmelerinde dönem sonunda ayrılacak fire, zayiat, kesafet ve diğer karşılıklar oranları itibariyle tespit edilmeli ve bu konuda resmi mercilerden gerekirse yazı alınmalıdır.
17- Son olarak, yıl sonu mizanlar başından sonuna kadar incelenmeli ve bu mizanların doğru bir şekilde sene içi hareketleri yansıtıp / yansıtmadığı kontrol edilmelidir. Varsa hesaplar arasında virmanlar yapılmalıdır.
18- Yıl içinde yapılması gerekli sermaye artışı işlemleri, şirket yetkililerin görev süreleri ile ilgili yetki belgeleri, huzur hakkı bordroları, personelle ilgili ikramiye, bayram, yılbaşı ikramiyesi vs. bordrolar düzenlenmelidir.