Bilindiği gibi, Tarım Ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) ağustos 2011 tarihinde akredite olarak Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) Çerçeve anlaşmasının V. Bileşeni kapsamında sözleşme imzalamaya başlamıştır. Bu sözleşmelerde bütçe uygun harcama ve uygun olmayan harcama kalemlerinde oluşmakta ve Sözleşme makamı sadece uygun harcama tutarın desteklemektedir. Bu nedenle bu tür sözleşmeler için verilen KDV istisna sertifikasına konu olan beden uygun harcama tutarı olmaktadır. Ancak sözleşme makamı, belirli gerekçelerle sözleşmenin feshi yoluna gidebilmekte veya proje süresince ve projenin tesliminde gerçekleştirdiği yerinde denetimler sonucu sözleşme bedelinde kesintiler yapabilmekte ve yaptığı bu kesintileri, büt.enin uygun olmayan harcama tutarı içine aktarmaktadır (3065 sayılı KDV Kanunu md. 19).

Sertifika, AT/Birlik sözleşmesinde yazılı süre ve bedel sınırlı olarak verildiğinden, sözleşemeye konu bedelde meydana gelen bu değişiklikler, sertifikanın bedelini de değiştirmektedir. Süresi henüz sona ermeyen sözleşmeler için yeni bedele uygun sertifika düzenlenerek AT/Birlik yüklenicilerine verilmekte, süresi sona eren sözleşmeler için sertifikanın yenilenmesi mümkün olmamaktadır.

Sözleşme makamları tarafından bildirilen bedel düşüklüğü olan sözleşme kapsamında tedarikçilerden yapılan mal teslimleri, hizmet ifaları ve işlerde faydalanılan KDV istisna tutarlarının, yeni sözleşme bedeli dikkate alınarak hesaplanması gerekmekte olup bu tutarı aşan kısımlar için KDV istisnasından yararlanıldığının tespit edilmesi durumunda aşan kısımlara yönelik tahsil edilmeyen KDV nin ve varsa diğer vergilerin, vergi ziyaı cezası kesilmek ve söz konusu vergiler için kendi vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın ilgili bulunduğu döneme ilişkin normal vade tarihinden son yapılan tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar gecikme faizi hesaplanmak suretiyle tahsil edilmesi gerekmektedir ( bkz. Kızılot Şükrü,

KDV Kanunu ve Uygulaması, 5. Baskı, Yaklaşım Yayıncılık, 2010, s.1009-1020).

Feshedilen sözleşmelerde ise sertifikanın istenilerek iptal edilmesi ve feshedilen sözleşme

kapsamında faydalanılan istisnalar nedeniyle varsa tahsil edilmeyen vergilerin de vergi ziyaı

cezası kesilmek ve söz konusu vergiler için kendi vergi kanunlarında belirtilen ve tarhiyatın

ilgili bulunduğu döneme ilişkin normal vade tarihinden son yapılan tarhiyatın tahakkuk

tarihine kadar gecikme faizi hesaplanmak suretiyle tahsil edilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, .lüm nedeniyle sözleşmenin feshedilmesi durumunda murisin devamı olarak

varislerince sözleşme imzalaması halinde vefat eden yüklenicini bütün hak ve sorumlulukları

mirasçılarına intikal edecektir. Buna göre yeniden sertifika sözleşmesinin süre ve bedeli

nazara alınarak varisler adına yeniden düzenlenecektir. Ayrıca murisin .lümü nedeniyle

varisler tarafından yeniden sözleşme imzalanmamışsa sözleşme fesh olacaktır. Bu durumda

murise ait sertifika iptal edilir. Bu sertifika kullanımına istinaden tahsil edilmeyen KDV ler ve

varsa diğer vergiler de 213 sayılı VUK md. 372 hükmüne göre ceza kesilmeksizin söz konusu

vergiler için kendi yaslarında belirtilen ve tarhiyatın ilişkili bulunduğu döneme ait normal

vade tarihinden itibaren son yapılan tarhiyatın tahakkuk tarihine kadar gecikme faizi

hesaplanmak suretiyle tahsil edilmesi gerekmektedir.

Öte yandan istimlak nedeniyle fesih halinde ise anılan AT sözleşmesi feshedildiğinden adı

geçen AT yüklenicisinin söz konusu sözleşme dolayısıyla mezkur anlaşmada yer alan vergi

istisnalarından faydalanması olanaksızdır. Bu nedenle KDV istisnasından faydalandığının

tespit edilmesi durumunda tahsil edilmeyen KDV nin ve varsa diğer vergilerin söz konusu

vergiler için kendi yaslarında belirtilen ve tarhiyatın alakalı bulunduğu döneme ilişkin normal

vade tarihinden itibaren son yapılan tarhiyatı tahakkuk tarihine kadar GF hesaplanmak

suretiyle tahsil edilmesi gerekir. Ancak yatırım sahasının istimlak nedeniyle mükellefin kusur

ve iradesi dışında gerçekleşmiş olduğundan bu nedenle feshedilen sözleşmelerde yer alan

tarhiyatlar sırasında VZC kesilmesi hukuken olanaksızdır(1).

———————————–

[1]BKZ. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı nın 20.10.2017 gün ve 20401971-746.01

sayılı yazıları.

Kaynak:Av. Nazlı Gaye Alpaslan Güven